Khi mang thai sức đề kháng của mẹ yếu, hệ thống miễn dịch ở cơ thể kém nên nguy cơ nhiễm bệnh, nhiễm khuẩn sẽ tăng cao. Vì vậy, trước khi mang thai mẹ cần tiêm ngừa một số loại vắc xin để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bảo vệ thai nhi.
Xem thêm: Cần ăn uống gì trước khi mang thai
Tại sao cần tiêm ngừa trước khi mang thai
Theo tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Huy Luân, phụ trách Phòng khám Nhi, Bệnh viện ĐH Y Dược TP HCM, phụ nữ khi mang thai, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ hoạt động kém hơn bình thường. Nguy cơ nhiễm bệnh cũng vì vậy mà tăng lên. Một số bệnh gặp phải chỉ gây ra những triệu chứng khó chịu thông thường nhưng một số bệnh có thể gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe của cả bạn và thai nhi. Vì vậy, tiêm ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ bạn khỏi những nguy hiểm không đáng có cho mẹ và thai nhi. Ngoài ra, tiêm ngừa không chỉ bảo vệ bản thân của bạn còn đang cho con một sức đề kháng ngay từ khi còn trong bụng mẹ.
Xem chi tiết: Tại sao cần chích ngừa trước khi mang thai
Những loại vắc xin tiêm ngừa trước khi mang thai
Thông thường, các bác sĩ khuyến cáo phụ nữ trước khi mang thai nên tiêm phòng văcxin phòng cúm, sởi, quai bị, rubella, thủy đậu, viêm gan A, B, uốn ván, viêm phổi do phế cầu, viêm màng não…
- Rubella: Nếu mẹ bị nhiễm Rubella trong 3 tháng đầu thì có đến khoảng 90% có thể gây dị tật thai nhi hoặc sảy thai. Virus này ảnh hưởng đến não, tim, tai và mắt của em bé trong bụng, thậm chí có thể để lại di chứng khi trẻ chào đời.
- Sởi: Bị sởi khi mang thai sẽ dẫn đến nguy cơ dị dạng thai nhi rất cao. Ngoài ra, phụ nữ bị sởi khi mang thai có thể gây sảy thai, sinh non hoặc thai chết lưu.
- Quai bị: Bệnh quai bị có thể làm viêm nhiễm buồng trứng, gây phá hủy tế bào trứng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ gây ra hiện tượng vô sinh, khó mang thai. Nguy cơ xảy ra biến chứng cao nhất khi bà mẹ bầu bị mắc quai bị trong tháng thứ nhất đến tháng thứ ba của thai kỳ.
Hiện nay, phụ nữ có thể chủ động phòng ngừa sởi, quai bị và rubella chỉ với một mũi văcxin 3 trong 1 (sởi – quai bị – rubella). Đây là mũi vắc xin hết sức quan quan trọng đối với những chị em đang chuẩn bị mang thai, vì các căn bệnh này gây ra những ảnh hưởng nguy hiểm tới cả mẹ và thai nhi. Mũi vắc xin 3 trong 1 này cần phải tiêm muộn nhất là 3 tháng trước khi mang bầu, hoặc có thể tiêm từng mũi một nhưng cùng giới hạn thời gian. Tuy nhiên, không có gì là chắc chắc 100% cả, cho dù có tiêm phòng trước đi chăng nữa bạn vẫn cần xét nghiệm lại để đảm bảo chắc chắn hơn.
- Thủy đậu: Mắc thủy đậu khi mang thai nhất là vào những tháng đầu có thể khiến nguy cơ sinh con bị khuyết tật tăng cao. Nếu bạn đã tiêm phòng thủy đậu khi còn nhỏ thì bạn nên tiêm thêm một mũi tăng cường. Vấc xin thủy đậu nên tiêm trước khi mang thai ít nhất một tháng.
- Cúm: Sức đề kháng của bạn sẽ giảm xuống khi mang thai nên nguy cơ bị nhiễm khuẩn, mắc bệnh cảm cúm rất cao. Cảm cúm khi mang thai là căn bệnh thường gặp nhất ở Việt Nam. Cảm cúm thông thường sẽ không gây ra những biến chứng gì đặc biệt nhưng những cơn cảm cúm kéo dài khi mang thai có thể gây dị tật bẩm sinh cho thai nhi, nhất là mẹ mắc bệnh trong 3 tháng đầu thai kỳ. Nếu lỡ mang thai mà chưa kịp tiêm phòng cúm, bạn vẫn có thể tiêm ngừa trong thai kỳ của mình. Văcxin phòng ngừa cúm được chế tạo từ những virus đã chết nên rất an toàn với bà bầu.
- Văcxin ngừa ung thư cổ tử cung: Nếu có ý định mang thai dưới 26 tuổi bạn nên xem xét đến việc tiêm phòng ung thư cổ tử cung. Văcxin này bao gồm 3 mũi, kéo dài trong 6 tháng và không thể tiếp tục nếu như bạn mang thai. Vì vậy, bạn nên tính toán thời gian phù hợp nếu muốn hoàn thành việc phòng ngừa này trước khi có bầu.
- Viêm gan siêu vi B: Virus này có thể lây truyền thông qua máu và dịch cơ thể nên nguy cơ di truyền và lây nhiễm là rất cao. Không chỉ bạn mà người chồng cũng nên tiêm phòng viêm gan siêu vi B. Văcxin này gồm 3 mũi, tiêm trong vòng 4 tháng, có thể tiếp tục khi đang mang thai.
- Virus viêm gan A không gây bệnh viêm gan mạn tính nhưng trong giai đoạn cấp tính có tỷ lệ tử vong cao hơn. Bệnh này không ảnh hưởng nhiều đến thai nhi nhưng nguy hiểm cho bà mẹ nên cũng cần tiêm trước khi mang thai. Bạn nên tiêm phòng từ 6 tháng trở lên trước khi mang thai để có thể an tâm nhất.
- Uốn ván: Bệnh có thể gây tử vong cho trẻ sơ sinh. Bạn nên tiêm văcxin ngừa uốn ván trước khi có thai hoặc vào tuần 27-36 của thai kỳ.
Lưu ý khi tiêm phòng trước khi mang thai
Vắc-xin được chế tạo từ virut sống, virut chết hoặc từ những độc tố của vi khuẩn đã được giảm động lực. Phụ nữ mang thai không nên tiêm vắc-xin được chế tạo từ virut còn sống vì những nguy cơ dù nhỏ này cũng có thể gây hại cho thai nhi. Vì vậy, bạn hãy lựa chọn các loại vắc-xin phù hợp để tiêm phòng.
Để chuẩn bị tốt nhất và đảm bảo an toàn cho thời gian mang thai và bé yêu sau này, hầu hết các loại vắc-xin nên tiến hành tiêm trước khi mang thai. Việc tiêm vắc-xin trong khi mang thai cần tham khảo ý kiến của bác sỹ chuyên khoa và có sự theo dõi của cơ sở y tế.
Ngoài ra, các loại vắc-xin thường sử dụng một loại chất bảo quản có chứa thủy ngân là Thymerosal nên nhiều nhà khoa học lo ngại khả năng gây ảnh hưởng tới thai nhi nếu tiêm trong thời gian mang bầu. Chính vì vậy, việc tiêm vắc-xin phòng Cúm khi mang bầu còn đang gây tranh cãi trên thế giới. Tuy nhiên, nhìn chung, bạn nên chuẩn bị tốt nhất cho thời gian mang thai bằng cách tiêm phòng trước khi mang thai.
Bắt đầu từ giữa năm 2014, Việt Nam đã triển khai chiến dịch tiêm phòng sởi và Rubella (MR). Nếu cơ thể đã miễn dịch với quai bị, bạn có thể lựa chọn tiêm phòng MR trước khi mang thai.
Tiêm ngừa trước khi mang thai ở đâu?
Một số địa chỉ tiêm ngừa trước khi mang thai cho mẹ bầu ở Hà Nội:
- – Trung tâm Y tế dự phòng (50C Hàng Bài. ĐT: 04. 38229263; 70 Nguyễn Chí Thanh. ĐT. 04. 37730268)
- – Viện vệ sinh dịch tễ (131 Phố Lò Đúc, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội)
- – Trung tâm tiêm phòng (Địa chỉ: số 35 Trần Bình – Mai Dịch – Cầu Giấy (Đối diện Viện 198). ĐT: 04-3768.5512)
Một số địa chỉ tiêm ngừa trước khi mang thai cho mẹ bầu ở Hồ Chí Minh:
- – Các Trung tâm Y tế dự phòng tại các phường trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
- – Bệnh viện Đại học Y Dược (Địa chỉ: 221B Hoàng Văn Thụ, Q. Phú Nhuận.)
- – Viện Pasteur (Địa chỉ: 167 Pasteur, Phường 8, Quận 3 ĐT: 08. 38230352)
- – Bệnh viện Từ Dũ (Địa chỉ: 284 Cống Quỳnh ĐT: 08. 38391229)
