Việc chuẩn đoán và xét nghiệm tiền sản giật khi mang thai đóng vai trò rất quan trọng, giúp thai phụ tránh được những biến chứng nguy hiểm từ căn bệnh này gây ra. Khi được phát hiện mắc chứng tiền sản giật thì cả mẹ và thai nhi sẽ được giám sát chặt chẽ trong suốt phần thời gian còn lại của thai kỳ.
1, Khám tiền sản giật
Khi thấy xuất hiện những triệu chứng về bệnh tiền sản giật như:
- Đột ngột phù tay, mặt hoặc chân.
- Đau bụng vùng thượng vị
- Đau đầu dữ dội
- Mờ mắt, thị lực giảm sút, có thể mất thị lực tạm thời
- Buồn nôn và nôn.
- Nước tiểu có màu đục hơn so với bình thường.
Thai phụ cần đến các trung tâm y tế để kiểm tra và được các bác sĩ tư vấn. Một số bài kiểm tra sẽ được đưa ra trong mỗi lần khám thai để kiểm tra tiền sản giật, bao gồm:
- Đo huyết áp: Việc đo huyết áp của thai phụ luôn được theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ, nếu thấy có bất thường khi huyết áp đột ngột tăng cao hoặc hạ thấp, các bác sĩ sẽ có biện pháp xử lý.
- Kiểm tra cân nặng: tăng cân quá nhanh khi mang thai cũng là dấu hiệu của tiền sản giật ( trên 2kg/tuần).
Những thai phụ được đánh giá có nguy cơ mắc phải tiền sản giật sẽ được kiểm tra thường xuyên hơn.
Đọc thêm: Tiền sản giật: Nguyên nhân và cách điều trị
2, Các xét nghiệm phát hiện tiền sản giật
Nếu bác sĩ nghi ngờ thai phụ có khả năng bị tiền sản giật cao, thai phụ sẽ được làm xét nghiệm như công thức máu để đánh giá số lượng tiểu cầu, chức năng gan, chức năng thận, cụ thể:
- Xét nghiệm máu: để phát hiện các hội chứng như HELLP và tổn thương thận. HELLP – viết tắt của tán huyết (sự phá hủy của các tế bào máu đỏ), men gan cao và số lượng tiểu cầu. Các triệu chứng của hội chứng HELLP bao gồm buồn nôn và nôn, đau đầu và đau bụng trên bên phải. Nếu có quá nhiều axit uric trong máu thường là dấu hiệu sớm nhất của tiền sản giật.
- Xét nghiệm chỉ số độ thanh thải creatinine: (clearance creatinine) để kiểm tra chức năng của thận. Xét nghiệm này cần có mẫu máu và nước mẫu nước tiểu trong 24 giờ của thai phụ.
- Xét nghiệm nước tiểu: để kiểm tra đạm trong nước tiểu suốt 24 giờ của thai phụ. Nếu đạm quá cao, trên 300mcg là dấu hiệu thận đã bị tổn thương do tiền sản giật.
Ngoài ra, nếu thai phụ có một cơn động kinh, co giật thì sẽ được thực hiện một hoặc nhiều các xét nghiệm sau:
- Chụp cắt lớp CT hoặc MRI để kiểm tra các cơ quan và cấu trúc bên trong cơ thể thai phụ.
- Đo điện não đồ (EEG).
Nếu thai phụ mắc phải hội chứng tiền sản giật, sức khỏe của thai nhi cũng sẽ được theo dõi chặt chẽ. Các xét nghiệm gồm có:
- Theo dõi tim thai, ghi lại nhịp tim của bé.
- Siêu âm để kiểm tra nhau thai và lượng nước ối.
- Siêu âm màu Doppler để kiểm tra hoạt động của nhau thai.
- Xét nghiệm chọc dò nước ối để kiểm tra thai nhi. Kiểm tra độ trưởng thành của phổi.
3, Có thể dự báo chính xác thai phụ bị tiền sản giật không?
Theo kết quả nghiên cứu được các chuyên gia ở Bệnh viện Mayo trình bày tại Hiệp hội Thận học M cho biết kỹ thuật xét nghiệm mới giúp nhận diện podocytes, loại tế bào thận đặc biệt, trong nước tiểu. Trước đó, họ từng phát hiện podocytes hiện diện ở bệnh nhân bị tiền sản giật lúc họ lâm bồn. Trong nghiên cứu, các chuyên gia tiến hành xét nghiệm nước tiểu của 300 thai phụ và nhận thấy tất cả 15 thai phụ đang phát triển chứng tiền sản giật đều có podocyte, trong khi những bà bầu bị cao huyết áp hoặc sức khỏe tốt không hề có các tế bào này. Các chuyên gia tin rằng cách xét nghiệm này có độ chính xác cao trong việc dự đoán tiền sản giật và có thể giúp các bác sĩ sớm nhận diện nguy cơ này ở thai phụ. Theo hãng thông tấn BBC cho biết tới nay, các bác sĩ vẫn xét nghiệm để chẩn đoán tiền sản giật, nhưng kết quả “chưa đủ tin cậy”. Trong khi đó, xét nghiệm mới đơn giản này lại cho kết quả chính xác hơn. Do vậy, đây là loại xét nghiệm rất có giá trị. Hy vọng tương lai không xa, chúng ta sẽ có những biện pháp phòng ngừa tiền sản giật chuẩn xác, hoặc chí ít tiền sản giật sẽ được phát hiện sớm và có thể được điều trị một các kịp thời nhất.
Tóm lại, bệnh tiền sản giật thường xuất hiện đột ngột và phát triển rất nhanh. Do đó biện pháp tốt nhất hiện nay là quản lý thai kỳ chặt chẽ, thai phụ cần chủ động đi khám thường xuyên, làm các xét nghiệm máu, nước tiểu… theo yêu cầu của các bác sĩ. Đặc biệt cần có kiến thức về căn bệnh tiền sản giật để phát hiện sớm khi có sự thay đổi về huyết áp và những bất thường trong cơ thể để có kế hoạch điều trị ngay từ đầu.
